Managing21

Ook voor walvissen kan met vangstrechten een beschermend systeem worden opgebouwd. Dat zeggen wetenschappers aan de Arizone State University. De onderzoekers menen dat de vangstrechten een oplossing kunnen vormen voor de leemtes in het internationale moratorium op de commerciële walvisvangst, dat in het midden van de jaren tachtig werd ingevoerd. Op die manier kan volgens de wetenschappers aan organisaties voor de bescherming van walvissen de mogelijkheid worden geboden om door de opkoop van de vangstrechten te beletten dat grote aantallen dieren zouden kunnen worden gevangen. Op die manier zou het voor walvisjagers ook duurder worden om hun activiteiten verder te kunnen zetten.

Lees Verder

Wetenschappers zeggen bewijzen gevonden te hebben dat walvisvlees, afkomstig van het Japanse walvisvangst-programma, verkocht wordt in Amerikaanse en Koreaanse restaurants. De onderzoekers stellen dat ze een genetische identificatie hebben gebruikt om vlees uit een restaurant in Los Angeles terug te koppelen aan een walvis dit in Japan werd verkocht. De ontdekking bewijst volgens hen dat de illegale handel in beschermde soorten nog altijd bestaat. Ook zou er walvisvlees zijn aangetroffen in een sushi-restaurant in de Zuid-Koreaanse hoofdstad Seoel. De commerciële walvisvangst is sinds een kwarteeuw door een internationaal moratorium bevroren. Een controversiële uitzondering laat Japan echter toe om jaarlijks honderden walvissen te doden voor wetenschappelijk onderzoek. Het vlees van de dieren komt echter uiteindelijk in Japanse winkels en restaurants terecht.

"Een groep wetenschappers, filmmakers en milieugroepen zeggen stalen verzameld te hebben van walvisvlees dat vorig jaar werd verkocht in sushi-restaurants in de Verenigde Staten en Zuid-Korea," aldus de Amerikaanse krant The Washington Post. "Een genetische analyse van het vlees dat in Los Angeles werd verkocht, bewees dat het afkomstig was van vlees van een noordse vinvis dat drie jaar geleden verkocht werd in Japan. De noordse vinvis wordt volgens milieugroepen met uitsterven bedreigd. Er werd een gerechtelijke procedure opgestart tegen het restaurant. Dat is inmiddels gesloten, maar de eigenaars en de chef-kok lopen het risico zware geldboetes opgelegd te krijgen. De onderzoekers wijzen erop dat de handel in het walvisvlees is verboden tussen landen die de Convention on International Trade in Endangered Species hebben ondertekend."

"De onderzoekers zouden ook een niet nader genoemd restaurant in de Zuid-Koreaanse hoofdstad hebben bezocht, waar ze bij twee gelegenheden in juni en september vorig jaar dertien walvisproducten aankochten," aldus nog The Washington Post. "Vier stalen waren afkomstig van een antarctische dwergvinvis, vier van een noordse vinvis, drie van de gewone dwergvinvis, één van een gewone vinvis en één van een bruinvis. Het dna-profiel van de gewone vinvis kwam volgens de onderzoekers overeen met vlees dat drie jaar geleden op Japanse markten werd verkocht. De onderzoekers eisen dat Japan verplicht zou moeten worden om een register met dna-profielen van gevangen walvissen bekend te maken, zodat illegale handel in walvisvlees kan worden gecontroleerd en ontmaskerd. Een woordvoerder van het Japanse visserij-agentschap gaf toe dat de handel - indien de vaststellingen correct zijn - illegaal is en zei dat er nooit toelating is gegeven om walvisvlees uit te voeren.

Het IJslandse bedrijf Hvalur is van plan om walvisvlees naar Japan te exporteren. Het bedrijf heeft deze zomer 125 vinvissen kunnen vangen. Dat is een belangrijke groei tegenover de voorbije jaren. In totaal zou Hvalur ongeveer 1.500 ton walvisvlees naar Japan willen exporteren, waardoor het aanbod op de Japanse markt gevoelig zou worden verhoogd. De export is legaal, aangezien beide landen een uitzondering hebben gekregen op de wereldwijde handel in walvisvlees. Milieubeschermers hebben echter hun bedenkingen bij de commerciële leefbaarheid van de handel. Vorig jaar exporteerde Hvalur ongeveer 65 ton walvisvlees naar Japan. Dat was volgens het bedrijf ruim onvoldoende om winst te kunnen maken. Door de grote vangst van dit jaar zou de handel echter wel winstgevend kunnen zijn.

In Japan wordt geïmporteerd walvisvlees uit IJsland en Noorwegen op de markt gebracht. Dat wordt door het IJslandse bedrijf Hvalur toegegeven. Milieugroepen vrezen dat IJsland en Noorwegen plannen koesteren om de uitvoer van walvisvlees naar Japan te gaan uitbreiden. Japan is immers de markt met de grootste potentie voor walvisvlees. De handel is legaal omdat de drie landen een uitzondering hebben gekregen op het verbod van internationale handel in het vlees. Het is de eerste keer in twintig jaar dat IJsland walvisvlees exporteert naar Japan.

"Het IJslandse bedrijf Hvalur heeft zopas 65 ton walvisvlees geleverd voor de Japanse markt," aldus BBC News. "Daarbij komt ook nog eens 5 ton van het Noorse bedrijf Myklebust Trading." Het vlees kwam al in juni in Tokyo aan, maar kreeg pas vorige maand een importvergunning. Het contigent heeft nu ook nog een gezondheidsattest gekregen. Kristjan Loftsson, topman van Hvalur, zegt dat het IJslandse walvisvlees het assortiment op de Japanse markt moet complementeren met een bijzonder smakelijke variant.

Van de IJslandse walvissoort zouden er op dit ogenblik 30.000 exemplaren geteld zijn. IJslandse wetenschappers stellen dat een jaarlijkse vangst van 200 exemplaren de soort niet in gevaar kan brengen. Volgens Arni Finnson, directeur van de Iceland Nature Conservation Association (INCA), is het echter quasi onmogelijk om de Japanse import winstgevend te maken. "Indien men de invoer vanuit IJsland toelaat, moet ook Noorse import toegelaten worden," aldus Finnson. "Maar dan gaat het plots om duizenden exemplaren. Dat zal de prijzen drukken en dus financieel nooit winstgevend kunnen zijn."

De Amerikaanse regering heeft voorgesteld om het aantal beschermde zones voor walvissen in de Atlantische Oceaan terug te schroeven. Daarmee wil de Amerikaanse George W. Bush tegemoet komen aan de opmerkingen van de scheepvaart, die vreesde voor nieuwe snelheidsbeperkingen in deze beschermde gebieden. Met dat voorstel zou een einde kunnen komen aan een maandenlange discussie tussen de National Oceanic and Atmospheric Administration (NOAA) en het Witte Huis over nieuwe maatregelen om de Noord-Atlantische walvis te beschermen.

"In juli vorig jaar stelde de National Oceanic and Atmospheric Administration voor om voor de kust van verscheidene zeehavens aan de Amerikaanse oostkust bufferzones van dertig zeemijl te creëren waarin schepen tijdens bepaalde periodes van het jaar niet sneller zouden mogen varen dan tien zeemijl per uur," aldus de Amerikaanse krant The Washinton Post. "Rederijen wierpen op dat hun schepen daardoor tijd zouden verliezen en meer brandstof zouden verbruiken. Dat verzet zorgde ervoor dat het voorstel maandenlang werd opgehouden.

Er zouden nog ongeveer driehonderd Noord-Atlantische walvissen overblijven en volgens onderzoekers wordt die kleine populatie nog verder uitgedund door fatale botsingen met grote schepen. In het nieuwe voorstel worden de bufferzones beperkt tot twintig zeemijlen. Volgens milieugroeperingen kan elke versoepeling van een bescherming gevaarlijk zijn voor een diersoort die al op de rand van het uitsterven staat. Door het verlagen van de snelheid van de schepen, zouden walvissen voldoende tijd moeten krijgen om uit te wijken of een aanvaring te overleven.

De scheepvaartgroepering World Shipping Council zegt dat er geen wetenschappelijke bewijzen zijn dat een lagere snelheid zou kunnen bijdragen tot een betere bescherming van de walvissen. In het gebied mogen schepen op dit ogenblik een snelheid maken van twintig zeemijlen per uur of meer.

IJslandse walvisjagers mogen dit jaar veertig dieren vangen. Dat heeft de IJslandse regering bekend gemaakt. De walvisjagers zelf hadden een quotum van honderd dieren gevraagd. De beslissing werd wekenlang uitgesteld, vooral door onenigheid binnen de IJslandse regering. Volgens milieuverenigingen zal deze beslissing de IJslandse economie, die al getroffen is door de kredietcrisis, nog verder benadelen.

De IJslandse regering zegt zijn beslissing op commerciële basis genomen te hebben en rekening gehouden te hebben met de locale markt voor walsvisvlees. “Daarbij wordt erop gewezen dat de IJslandse walvisjagers ook vorig jaar veertig exemplaren hebben gevangen,” aldus BBC News. Het is het derde jachtseizoen sinds IJsland in 2006 de commerciële walvisvangst weer toeliet.

De walvisjagers stellen echter dat hun vangst van vorig jaar – 45 dieren – volledig werd verkocht en dat ze dus op een hoger quotum hadden gerekend. De IJslandse walvisvangst is veel beperkter dan die van Noorwegen en Japan, maar blijft controversieel. “Het doet immers afbreuk aan het imago van IJsland als milieubewust land,” aldus een woordvoerder van het International Fund for Animal Welfare.

Volgens de organisatie zou IJsland zich integendeel moeten richten op het walvistoerisme. “Veel toeristen zijn immers erg geïnteresseerd om walvissen te kunnen spotten,” wordt er daarbij opgemerkt. De IJslandse overheid zegt echter dat er geen ecologische reden is om de jacht op veertig walvissen te verbieden. “De walvispopulatie in het Noord-Atlantische gebied wordt immers geraamd op 174.000 eenheden,” aldus een woordvoerder.

Meer over milieu en natuur

Voor de eerste keer in twintig jaar heeft de Japanse walvisvloot zijn quota niet gehaald. Dat is te danken aan acties van tegenstanders van de walvisjacht. Voor het jachtseizoen van start ging werd een totaal van 850 gevangen walvissen vooropgesteld. Maar uiteindelijk konden slechts 551 dieren worden gedood. Daarmee haalt de Japanse walvisvloot slechts een rendement van 60 procent. In totaal zouden de Japanse walvisvaarders door de acties van tegenstanders 31 dagen hebben verloren.

De Japanse vloot vertrok in november vorig jaar naar het zuidpoolgebied, maar werd gevolgd door schepen van de milieugroepering Greenpeace. "Allerlei sabotagedaden hebben ervoor gezorgd dat we onze doelstelling niet hebben gehaald," aldus een woordvoerder van het Japanse ministerie van visserij. Greenpeace zegt echter ontgoocheld te zijn dat Japan alsnog zoveel walvissen heeft kunnen doden. Er konden ook geen vinvissen worden gevangen, maar dat komt volgens het ministerie omdat er geen werden aangetroffen.

De actiegroep Sea Shepherd Conservation Society, die betrokken was in harde confrontaties met de Japanse walvisvaarders, zegt honderden dieren gered te hebben. In januari wisten leden van de actiegroep wisten aan boord te komen van een Japans schip. Ook werden flessen met onwelriekende stoffen naar de Japanse schepen gegooid in de hoop de jacht op de walvissen te kunnen ontregelen. Een aantal walvisvaarders zou daarbij oogirritaties hebben opgelopen. Japan had het daarbij over milieuterroristen.

Ook vorig jaar werden minder walvissen gevangen dan men had gehoopt. Dat was echter te wijten aan een brand op één van de Japanse schepen. Japan zegt voor wetenschappelijke doelen op walvissen te jagen, maar critici zeggen dat dezelfde gegevens kunnen verzameld worden zonder de dieren te doden.

Meer over milieu en natuur